Thiết kế Gearing (lớp tàu khu trục)

Chiếc đầu tiên trong lớp được đặt lườn vào tháng 8 năm 1944, trong khi chiếc cuối cùng được hạ thủy vào tháng 4 năm 1946; trong giai đoạn này Hoa Kỳ đã đóng 98 chiếc tàu khu trục lớp Gearing. Chúng có những cải tiến nhỏ so với lớp Allen M. Sumner dẫn trước, vốn được đóng từ năm 1943 đến năm 1945. Khác biệt chính là lườn tàu lớp Gearing được kéo dài thêm 14 ft (4,3 m) phía giữa tàu, giúp chúng có thêm khoảng trống chứa nhiên liệu, và do đó tăng thêm tầm xa hoạt động, một đặc tính quan trọng trong các chiến dịch tại Mặt trận Thái Bình Dương. Quan trọng hơn về dài hạn, kích thước lớn hơn của Gearing giúp chúng dễ nâng cấp hơn những chiếc Allen M. Sumner, ví dụ như những cải biến thành kiểu tàu khu trục cột mốc radar (DDR) và tàu khu trục hộ tống (DDE) vào những năm 1950, và Chương trình Hồi sinh và Hiện đại hóa Hạm đội (FRAM) đầu những năm 1960.

Vào lúc thiết kế, lớp Gearing được trang bị vũ khí tương tự như của lớp Allen M. Sumner. Dàn hỏa lực chính bao gồm ba tháp pháo 5 inch (127 mm)/38 caliber Mark 38 nòng đôi đa dụng, được dẫn đường bởi hệ thống kiểm soát hỏa lực pháo Mark 37 cùng với radar điều khiển hỏa lực Mark 25, kết nối bởi máy tính kiểm soát hỏa lực Mark 1 và được ổn định bởi con quay hồi chuyển Mark 6 tốc độ 8.500 rpm. Hệ thống kiểm soát hỏa lực này cho phép có được hỏa lực chống hạm hay phòng không tầm xa hiệu quả. Nó cũng được trang bị hỏa lực phòng không gồm 12 khẩu pháo Bofors 40 mm trên hai bệ bốn nòng và hai bệ nòng đôi, cùng 11 khẩu pháo Oerlikon 20 mm trên các bệ nòng đơn. Thiết kế ban đầu giữ lại dàn vũ khi ngư lôi mạnh của lớp Allen M. Sumner, bao gồm 10 ống phóng ngư lôi 21 in (530 mm) bên hai bệ năm nòng, bắn ra kiểu ngư lôi Mark 15. Tuy nhiên, do mối đe dọa của không kích kiểu Kamikaze vào cuối Thế Chiến II, cũng như số lượng hạm tàu nổi ít ỏi còn lại của Hải quân Nhật, đa số những chiếc trong lớp tháo bỏ bệ ngư lôi năm nòng phía sau để tăng cường thêm một khẩu đội 40 mm bốn nòng, nâng tổng số nòng pháo 40 mm phòng không lên 16. Sau này, 26 chiếc (DD-742-745, 805-808, 829-835, và 873-883) được đặt hàng mà không có ống phóng ngư lôi để lấy chỗ cho thiết bị điện tử radar; chúng được xếp lại lớp như những tàu khu trục cột mốc radar (DDR) vào năm 1948.[1][2][3][4]

Nâng cấp 1946-1959

Sơ đồ trình bày sự phát triển của lớp Gearing.George K. MacKenzie, Leonard F. Mason, Henry W. TuckerRupertus bên dưới cầu Story, Brisbane, Australia vào tháng 1, 1958.

Sau Thế Chiến II, đa số những chiếc trong lớp được nâng cấp vũ khí phòng không và chống ngầm. Pháo phòng không 40 mm và 20 mm được thay bằng hai đến sáu khẩu pháo 3 inch (76 mm)/50 caliber bố trí tối đa trên hai bệ nòng độ và hai bệ nòng đơn. Một đường ray thả mìn sâu được tháo dỡ và hai súng cối chống tàu ngầm Hedgehog được trang bị; máy phóng mìn sâu K-gun được giữ lại. Vào đầu những năm 1950 có thêm chín chiếc được cải biến thành tàu khu trục cột mốc radar (DDR), nâng tổng số lên 35 chiếc; chúng thường chỉ có một tháp pháo 3-inch/50 caliber nòng đôi để tiết kiệm trọng lượng cho thiết bị radar, tương tự như những tàu cột mốc radar thời chiến. Chín chiếc được cải biến thành tàu khu trục hộ tống (DDE), nhấn mạnh đến khả năng chống ngầm. Carpenter là chiếc được cải biến thành tàu khu trục hộ tống triệt để nhất, có bốn khẩu pháo 3 inch/70 Mark 26 trên hai tháp pháo nòng đôi bọc kín, hai máy phóng vũ khí Alpha chống ngầm, bốn ống phóng ngư lôi 21-inch kiểu mới để phóng ngư lôi Mark 37 chống ngầm, và một đường ray thả mìn sâu.[5]

Nâng cấp FRAM I

Sarsfield (trên) khi đưa vào hoạt động, và Rowan (dưới) sau nâng cấp FRAM I.

Vào cuối thập niên 1950 và đầu thập niên 1960, 78 chiếc lớp Gearing được nâng cấp rộng rãi trong Chương trình Hồi sinh và Hiện đại hóa Hạm đội (Fleet Rehabilitation and Modernization), hay còn gọi là FRAM I, nhằm cải biến chúng từ những tàu khu trục phòng không thành những tàu khu trục chống ngầm. FRAM I tháo dỡ mọi thiết bị DDR và DDE, và xếp lại lớp thành những tàu khu trục thông thường (DD). Việc nâng cấp FRAM I và FRAM II hoàn tất từ năm 1960 đến năm 1965, và cuối cùng mọi chiếc lớp Gearing, ngoại trừ ba chiếc, đều được cải biến FRAM I hoặc FRAM II.[6]

Những nâng cấp của FRAM I bao gồm cải tạo cấu trúc thượng tầng và nâng cấp các thiết bị điện tử, radar, sonar và vũ khí. Tháp pháo 5-inch nòng đôi thứ hai cùng mọi pháo phòng không và thiết bị chống ngầm bị tháo dỡ.[Note 1] Chúng được nâng cấp các hệ thống sonar SQS-23, radar dò tìm mặt biển SPS-10, hai dàn phóng ống phóng ngư lôi Mark 32 chống ngầm ba nòng, một dàn phóng tên lửa chống ngầm RUR-5 ASROC (Anti-Submarine ROCket) tám nòng, và một máy bay trực thăng không người lái chống ngầm Gyrodyne QH-50 DASH với sàn đáp và hầm chứa dành riêng. Cả ống phóng Mark 32 lẫn ống phóng tên lửa ASROC đều có thể phóng kiểu ngư lôi Mark 44 chống ngầm; ngoài ra tên lửa ASROC còn có thể mang một mìn sâu mang đầu đạn hạt nhân. Vào ngày 11 tháng 5, 1962, tàu khu trục Agerholm đã phóng thử nghiệm thành công một tên lửa ASROC mang đầu đạn hạt nhân trong khuôn khổ cuộc thử nghiệm Swordfish.[7][8][9]

Gyrodyne QH-50C DASH (Drone Anti-Submarine Helicopter) là một kiểu máy bay trực thăng]] không người lái chống ngầm được điều khiển từ tàu mẹ. Nó cũng có thể mang hai ngư lôi Mark 44 chống ngầm dẫn đường bằng sonar chủ động hay thụ động. Vào thời kỳ này tầm xa tối đa của tên lửa ASROC chỉ đạt được 5 hải lý (9,3 km), trong khi DASH cho phép triển khai tấn công chống tàu ngầm vào mục tiêu do sonar phát hiện ở tầm xa đến 22 hải lý (41 km).[10] Tuy nhiên, DASH tỏ ra kém tin cậy khi hoạt động trên tàu, với trên một nữa trong tổng số 746 chiếc bị rơi xuống biển, có thể là do việc hỗ trợ bảo trì không thỏa đáng, vì DASH hoạt động trong những lĩnh vực khác ít gặp trục trặc. Cho đến năm 1970 DASH được rút khỏi phục vụ trên các tàu FRAM I, nhưng vào nữa đầu thập niên 1970 vẫn được giữ lại trên các tàu FRAM II do không có tên lửa ASROC. Một giới hạn của máy bay không người lái trong chống ngầm là đòi hỏi phải bắt lại mục tiêu khi nó ở bên ngoài tầm sonar hiệu quả của tàu mẹ. Điều này đã đưa đến việc chuyển sang chương trình LAMPS (Light Airborne Muliti-Purpose System) sử dụng máy bay trực thăng có người lái, mà lớp quá nhỏ để có thể chở theo. [11]

QH-50D, một phiên bản nâng cấp của DASH, tiếp tục được Lục quân Hoa Kỳ sử dụng cho đến tháng 5, 2006.[12]

Nâng cấp FRAM I được chia thành hai nhóm như sau:

  • FRAM I "A" (tám chiếc được cải biến đầu tiên): Tháo dỡ tháp pháo 5 inch/38 caliber phía đuôi (bệ 53). Trang bị hai dàn súng cối chống tàu ngầm Hedgehog MK10/11 ở hai bên cầu tàu ở mức sàn trên, các ống phóng ngư lôi MK-32 ba nòng được bố trí phía sau ống khói số 2.
  • FRAM I "B" (những chiếc còn lại): Giữ lại tháp pháo 5 inch trước mũi (bệ 51) và tháp pháo 5 inch phía đuôi (bệ 53); tháp pháo 5 inch thứ hai (bệ 52) được tháo dỡ thay bằng thiết bị nạp đạn tự động cho pháo 5-inch, và hai dàn ống phóng ngư lôi Mark 32 được bố trí tiếp theo sau. Nhóm này cũng có chỗ chứa tên lửa ASROC và ngư lôi rộng rãi hơn cạnh mạn trái của hầm chứa trực thăng DASH.[13][14]

Nâng cấp FRAM II

Norris sau khi được nâng cấp FRAM II.

Chương trình FRAM II được thiết kế chủ yếu dành cho tàu khu trục lớp Allen M. Sumner, nhưng mười sáu chiếc lớp Gearing cũng đã được nâng cấp tương tự. Chương trình nâng cấp này bao gồm việc tân trang để kéo dài tuổi thọ phục vụ, và trang bị mới hệ thống radar, ống phóng ngư lôi Mark 32, máy bay trực thăng DASH không người lái, và sonar độ sâu thay đổi (VDS variable depth sonar). Điểm khác biệt quan trọng là chúng không có tên lửa ASROC. Những chiếc FRAM II bao gồm sáu chiếc DDR và sáu chiếc DDE vốn được giữ lại những thiết bị chuyên dụng trong giai đoạn 1960-1961, cùng bốn chiếc DDR được cải biến thành DD và gần tương tự như FRAM II của lớp Allen M. Sumner trong giai đoạn 1962-1963. Những chiếc FRAM II giữ lại toàn bộ sáu khẩu pháo 5-inch, ngoại trừ những chiếc DDE giữ lại bốn khẩu pháo 5-inch cùng một bệ Hedgehog xoay được tại vị trí tháp pháo số 2. Mọi chiếc FRAM II giữ lại hai dàn Hedgehog cùng với tháp pháo 5-inch số 2 hay bệ Hedgehog xoay được. Bốn chiếc DDR cải biến thành DD trang bị hai dàn ống phóng ngư lôi 21-inch cho kiểu ngư lôi Mark 37. Hình ảnh của sáu chiếc DDR được giữ lại cho thấy không có sàn đáp cho DASH cũng như một sàn sau nhỏ hơn nhiều, gợi ý rằng chúng không mang theo máy bay trực thăng DASH.

Tài liệu tham khảo

WikiPedia: Gearing (lớp tàu khu trục) http://www.destroyersonline.com/usndd/sumnrasbuilt... http://www.gyrodynehelicopters.com/fram.htm http://www.gyrodynehelicopters.com/gearing_class.h... http://www.gyrodynehelicopters.com/gyrodyne_today.... http://www.gyrodynehelicopters.com/qh-50c1.htm http://destroyerhistory.org/sumner-gearingclass/ge... http://www.globalsecurity.org/military/systems/shi... http://www.navsource.org/archives/05/helpers/fram.... http://www.navsource.org/archives/05idx.htm https://web.archive.org/web/20090219202357/http://...